Lisan ve beyin

Leila

Global Mod
Global Mod
8 Eki 2020
4,097
0
1
Biyolojik iç saatle ilgili yıllardır devam eden çalışmalar EPİFİZ bezine odaklanmıştı.

Epifiz; melatonin hormonu salgılar.

Fakat yapılan çalışmalarda göz ve epifiz bezi çıkarılan deney hayvanlarında biyolojik saatin motamot sürdüğü görüldü.

daha sonraki çalışmalarda beden iç istikrarını sağlayan, sıcaklık, uyku, iştah, cinsellik üzere fonksiyonları düzenleyen Hipotalamus’da saptanan SUPRAKİYAZMATİK çekirdeğin ışığa hassas retina hücreleri üzerinde direkt tesirli olduğu ve vakit ritmini direkt düzenlendiği görüldü.

Misal bir buluş LİSAN konusunda gerçekleşmiştir. Afazik (dil sorunu olan) hastalarda yapılan 1800’lü senelerda başlayan çalışmalarda Broca, Werbike üzere alanlar saptandı. Yalnızca lisana hitap ettiği sanılan bu alanların kimi motor hareketleri de etkilediği günümüz teknolojisi (PET, QEEG vb) ile saptandı. (şu anda sağ, sol beyincik, sol ön korteks cingulate denen bölge incelemektedir.)

Şunu bilhassa belirtmemiz gerekir; Broca alanı tetiklenen bireylerden 4 hareket istenir ve PET’le takip edilir;

Deney sözlerini yenidenlama

Yalnızca lisan o kelimeyi söyler üzere oynatma

Elini oynatma

Elini oynattığını düşünme

Çok farklı bir sonuç alındı; 1. ve 2. ci hadisede müspet sonuç alındı, 3. olay beklendiği üzere negatifti lakin 4. sonuçta olumlu çıktı!

Genel sınırları açısından beynin sol tarafı lisan fonksiyonları açısından baskındır. Lakin şunu da bilmemizde değer vardır; çocuk doğar doğmaz konuşmaya başlamaz fakat bağlantı kurabilir. Bunu ise beynin sağ yarıküresinin üstlendiği düşünülmektedir.

(Nitekim çocuk büyüdüğünde de kavramlar, mizah, yüz tabiri dolaylı istekleri manaya vazifelerini sağ beyin üstlenmiştir.)

Lisan gelişmeninin organize olduğu 2 yaş öncesi çocuklarda baş travması, sol fronto-perieto-temporal tümörler, apse, norkolepsi, migren, mitekondriyel sitopoti ve epilepsi (piknolepsi) sebebi ile oluşan mistizm; lisan yitimine edinsel disfozi denir.

Tıpkı biçimde herpes simpleks virüsü (uçuk) kıymetsiz görünse de beyin iltihabı yapıp Wernice’yi tesirler. Hidrosefoli (beyin boşluklarında sıvı birikmesi) de kokteyl parti sendromu denen çok konuşma, ne konuştuğunu bilmeme, yersiz konuşma tabanı durumlara niye olur.

Artık genel olarak iletişmi incelersek;

Bağlantı lisanı 3 bölgeden oluşur;

Paralinguistik(prosodi): Lisanın melodisi

Nonlinguistik: Sözel olmayan iletişim( vücut dili)

Metalinguistik: lisanın niyet ve niyetle ilgisi

Lisan bileşenleri ise;

Fonoloji: Ses bilgisi

Morfoloji: Biçim bilgisi

Sentoks: Kelam dizimi

Semontik: Mana bilgisi ve

Pragmatik: Kullanım bilgisi olarak tanımlanır.

Lisan yolu ile konuşma pek epeyce organın birlikte hareketini gerektirir.

Ses telleri

Akciğer

Teneffüs yolları

Diyafram

Gırtlak(lorenks)

Yutak (forenks)

Sinüsler

Lisan

Ağız

Çene kasları

Bunların tamamının çalışması ile ses üretimi gerçekleşir. Bu durumsa

Respirasyon(solunum)

Fonasyon _ ses tellerinin titreşimi

Rezonans_ farklı boyutta ses üretimi

Süreksiz dil/konuşma meseleleri nüfusun büyük çoğunluğunda yaygındır. Bu daha fazlaca ailenin psiko-sosyal yapısına da bağlıdır. Ayrıyeten erken doğum, gebeliğin birinci 3 ayında enfeksiyon kapma, annenin alkol alımı, ağır metal (kurşun, civa), ışınım ve ototoksik (işitme sonunu yıpratan) ilaçların dolaylı alımı da fazlaca kıymet taşır.

Sorunun kalıcılığını görmek için EEG, QEEG, videoloringostroboskopi, nazoferingoskopi, elektroglottogrofi, akustik gerodinomi teşhis için kullanılan tekniklerdir.

Konuşma bozuklukları:

Dizatri: konuşma kaslarında güç kaybıdır.

Antikülasyon bozukluğu: disleksi ve gibisi

Sözel aproksi

Akıcılık bozuklukları bunlar sırası ileişitsel mahzurlar, damak- dudak bozukluğu, çocukluk depresyonu (boşanmış ile, ailede ölüm) nörolojik açıdan sol yarıkürede DELTA ve THETA, BETA dalgalarında yükselme, ALFA’da düşme, mentol reterdasyon, otizim üzere sebeplere ilintilidir.

Bunun haricinde Frojil – x sendromu, Down, CP(Serebral Palsi), Asperger, Londou- kleffner üzere sendromlarda da emsal konuşma bozuklukları belirir.

Nöroterapi bu alanda sonuç alınan esas terapi formlarından biridir.

Beynin sol yarıküresindeki üstte anılan dalga uzunluklarının seviyesinin optimal düzeye getirilmesi öteki pek fazlaca metot yolu ile desteklenmektedir.