Öğretmenlikte “kademeli sistem” tartışmaları

  • Konuyu başlatan admin
  • Başlangıç tarihi
A

admin

Guest
Yeni yılın başlamasıyla Meclis’in yasama gündemi bir daha sürat kazanırken, yılın son günü Meclis’e sunulan Öğretmenlik Meslek Kanunu’na ait yasa teklifi çeşitli açılardan tartışılmaya devam ediliyor.

Öğretmenler için uzun vakittir konuşulan, 3600 ek gösterge unsurunu bir epeyce öğretmenin beklediği düzenlemenin yıl bitmeden sunulacağını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 24 Kasım Öğretmenler Günü’nde açıklamıştı.

Erdoğan, “Bu kanunla, mevcut hakları korunan öğretmenlerimize ek mali ve toplumsal haklar da sağlıyoruz” demişti.

“Kademeli sistem eşitliğe aykırı”

12 unsurluk yasa teklifiyle öğretmenlik mesleği için kademeli sistem getiriliyor. Aday öğretmenlik devrinden daha sonra “öğretmen”, “uzman öğretmen” ve “başöğretmen” olmak üzere üç basamak kelam konusu olacak.

10 yılını doldurmuş öğretmenler uzman öğretmen olabilecek. Eğitimlerini tamamlayan ve imtihandan muvaffakiyetle geçen uzman öğretmenlerin maaşları 1000 lira artacak. 10 yıllık uzman öğretmenler ise eğitimlerini tamamlayıp imtihanda başarılı oldukları takdirde başöğretmen olabilecekler ve maaşları 2000 lira artacak.

Lakin gerek mevzuyu yakından takip eden muhalefet üyeleri gerekse sendikalara nazaran daha evvelki senelerda da bir daha uygulanmaya çalışılıp daha sonra vazgeçilen bu kademeli sistem, eşitlikçi değil ve iş barışını bozma riski içeriyor.

Eğitim Sen’in eski Eğitim Sekreteri Özgür Bozdoğan, “Aynı işi yapan öğretmenlerin statülerini, unvanlarını, gelirlerini farklılaştırırsanız orada iş barışından kelam edemezsiniz” diyor.

10 yılı ya da 20 yılı tamamlayan öğretmenlerin maaşlarında düzgünleştirme yapılabileceğini, bunun anlaşılabilir olduğunu belirten Bozdoğan, “Ancak statülerini farklılaştırmaya başladığınızda o denli kaotik ortamlar yaratırsınız ki velilerin kendi çocuklarının uzman öğretmenlerden ya da başöğretmenlerden ders almasını istemesine yol açarsunuz” uyarısı yapıyor.

Bir öbür risk mülakat sistemi

Öğretmenler için getirilmesi düşünülen kademeli sistemdeki bir diğer risk de uzman ya da başöğretmenlik imtihanlarındaki mülakat sistemi olarak gösteriliyor.

Geçtiğimiz günlerde oldukça sayıda öğretmen Kamu Çalışanı Seçme Sınavı’ndan (KPSS) yüksek puan aldıkları biçimde, mülakatta puanlarını düşürüldüğünü belirterek duruma itiraz etmişti.

Kamudaki iş müracaatlarında mülakat sistemi tartışılmaya devam edilirken, hem de bir eğitimci olan CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya, sisteme yönelik eleştirisini şu biçimde lisana getiriyor:

“Uzman öğretmen olabilmek için 10 yıl öğretmenlik yapacaksın, daha sonra 180 saat ders alacaksın, imtihana gireceksin, imtihanda başarılı olursan tekrar mülakata gireceksin. Mülakatta da başarılı olursan yani TÜGVA’dan ya da TÜRGEV’den referans yazısı getirirsen uzman öğretmen olacaksın.”

Eğitim-Bir-Sen de yaptığı yazılı açıklamada öğretmenlikte mülakat sisteminin kaldırılması gerektiğini belirterek, “Teklif, öğretmenlik mesleğini yalnızca belirli boyutlarıyla ele almakta, öğretmenlerin beklentilerini topyekûn karşılamaktan uzak kalmakta; bir milyonu aşkın öğretmenin hak, yetki, misyon ve sorumlulukları noktasında bir meslek kanununda olması gerekenleri içermemektedir” dedi.

AKP’de yasa teklifini çalışan yetkililer ise uzman öğretmenlik için mülakat olacağı savlarını reddediyor.

3600 ek gösterge seçim yatırımı mı?

Teklife getirilen bir diğer tenkit de öğretmenler tarafınca uzun müddettir beklenen 3600 ek gösterge hakkında.

Düzenleme ile birinci derecedeki öğretmenlerin ek göstergeleri hükümetin daha evvel yemin ettiği üzere 3600’e çıkarılacak fakat bu yıl değil, 15 Ocak 2023’te. Öğretmenler için emekli olduklarında maaşlarında düzgünleşme getirecek olması açısından değerli olan bu göstergenin gelecek yıla bırakılması seçim yatırımı kuşkularını doğurdu.

Bozdoğan, aslında bu hususun gelecek yıla bırakılması için teknik bir gereklilik bulunmadığını belirterek, şu yorumu yapıyor:

“Siz çabucak kanun yürürlüğe girdiğinde öğretmenlerin o kanun yürürlüğe girdiğinde 3600 ek göstergeyi kullanmalarını sağlayabilirsiniz. 15 Ocak 2023’e ötelemenin bir sebebi yok. Bütünlüklü düşündüğümüzde bilhassa de 15 Ocak 2023 yürürlük tarihini düşündüğümüzde ortada bir seçim yatırımı olduğunu ve bu kanun paketinin bu biçimde bir ihtiyaçtan yola çıkarak hazırlandığını söz etmek gerekir.”

Aday öğretmenleri bekleyen risk

Teklifteki bir öbür tartışmalı konu da aday öğretmenlerle ilgili olan unsurlar olduğu belirtiliyor.

Düzenlemeye bakılırsa aday öğretmenler, adaylık süreci sonunda “Adaylık Kıymetlendirme Komisyonu” tarafınca yapılan kıymetlendirme kararında başarılı olmaları durumunda öğretmenliğe atanacak.

Bozdoğan, şu anda aday/stajyer öğretmenin bakılırsave başladıktan daha sonra bir yıl bu vazifesi sürdürdüğünü, kimi hizmet içi eğitimleri almasının akabinde adaylık kaldırma imtihanına girdiğini belirterek, bu imtihanın objektif ve ölçülebilir bir imtihan olduğunu vurguluyor.

Yeni düzenlemeyle ise bir aday öğretmenin stajyerliğinin kaldırılıp kaldırılmamasının bu komiteye bırakılacağını söyleyen Bozdoğan, “En son KPSS’den yüksek puan alarak, kendi kısımlarında birinci olan arkadaşlarımızın mülakatta nasıl elendiğini hepimiz gördük. Kendisi üzere olmayan, muhalif olan, istenmeyen aday öğretmenlerin elenmesi manasına gelir” uyarısı yapıyor.

Birden fazla farklı kısımdan getirilen tenkit ve eksiklikler ışığında teklifte Meclis’teki kurul basamağında ya da Genel Kurul’da değişiklik yapılması teknik olarak mümkün.

CHP’li Kaya ise bu teklifin geri çekilerek, tüm paydaşlarla bir daha hazırlanması davetinde bulunuyor. Kaya, teklifin birtakım hususlarının Anayasa Mahkemesi’nin daha evvel iptal ettiği kararlar içerdiğine işaret ederek, “Size bir siyasetçi değil, bir eğitimci olarak teklifim şudur: bu teklifi geri çekin ve daima birlikte kurul üyelerinin, öğretmen örgütleri, sendikalar, dernekler ve eğitim fakültelerindeki hocalarla görüş alışverişinde bulunarak bir kanun teklif hazırlayalım” diyor.

Gülsen Solaker

© Deutsche Welle Türkçe